Woorden zijn nooit neutraal, maar geven altijd een (politieke) positie weer. Het is de rol van de leraar Nederlands om leerlingen hiermee te leren omgaan, om burgerschapseducatie op te nemen in zijn lessen en zijn leerlingen mediaberichten kritisch te leren verwerken.
Op 23 maart 2016, de dag na de aanslagen op de luchthaven en de metro in Brussel schreef Kris Van den Branden (2016) op de blog Duurzaam Onderwijs:
[…] Ik heb me bedacht dat het taalonderwijs van de 21ste eeuw ver voorbij de grenzen van het pure taalonderwijs moet sporen en jongeren moet leren hoe taal en informatie in de echte wereld buiten de school mensenharten misleiden, bedriegen, opjutten en opjagen. Hoe taal en informatie evenzeer kunnen gebruikt worden om te zalven, nuanceren, evenwichtig oordelen, respectvol luisteren, verzoenen. Hoe communicatie en interactie een dam (de enige dam?) kunnen zijn tegen blind geweld. Meer dan ooit hebben we nood aan een taalonderwijs dat durft doorgronden hoe media en nieuwsagentschappen werken, dat jonge mensen het verschil tussen feiten en ongezouten meningen leert ontdekken, en dat durft de vraag stellen of de zwart-wit-voor-tegen-polemieken die kranten en journaals hogere lees- en kijkcijfers bezorgen niet mee bijdragen tot gepolariseerde, gespannen verhoudingen tussen mensen.
Die visie op taalonderwijs vertalen we in onze navorming naar de lespraktijk.
Wat mag je verwachten?
In deze navorming reiken we je kaders en uitgewerkte lesvoorbeelden aan rond actuele nieuwsfeiten om in je taalonderwijs die zwart-wit-voor-tegen-polemieken te helpen doorprikken. We tonen aan dat via nieuwsfeiten heel wat curriculumdoelen zoals taalbeschouwing en leesvaardigheid op een geïntegreerde manier worden bereikt.
We vertrekken daarbij vanuit twee invalshoeken. Ten eerste tonen we aan hoe je met het concept framing kan werken in je lessen Nederlands om leerlingen inzicht te verschaffen in de lading die woorden altijd dragen. Ten tweede tonen we hoe je de Thinking Routines uit het didactisch model ‘visible thinking’ van Ron Ritchhart kan inzetten in je taallessen om leerlingen te ondersteunen bij de stap van eendimensioneel naar multidimensioneel denken.