3 groepen studenten uit alle STEM-vakken werken op dit moment een project uit. De projecten vertrekken vanuit een onderzoeksvraag om respectievelijk kaas te maken, cosmeticaproducten te bereiden en een aquaponic-systeem op te bouwen.
Opdrachten voor de studenten zijn:
- STEM-pakketten voor 25-30 lesuren uitwerken, vertrekkend vanuit een uitdagende onderzoeksvraag, inzetbaar in de 1ste en 2de graad secundair onderwijs
- een benadering vanuit alle STEM-vakken (aangevuld met nog andere onderwijsvakken)
- een handleiding uitwerken voor de leerkracht met leerlijn, inhouden rond projecten, tips voor organisatie, nodige materialen, evaluatie, bronnen…
- kernbegrippen voor het uitrollen in de klas zijn: probleem-onderzoekend werken, bedrijfssetting, communicatie en uitvoering van de projecten in de klas gebeuren zoveel mogelijk via ICT-tools
De 3 projecten doen een voorstel van aanpak.
Project kaas (vanuit chemie/biologie/fysica/techniek/wiskunde/voeding-verzorging/Frans):
De productie gebeurt met verschillende grondstoffen (melksoort, stremsel/zuursel, zout, kruiden …) en via verschillende methoden, wat in verschillende kaassoorten resulteert. Speciale aandacht wordt besteed aan het coaguleren met natuurlijke grondstoffen (ananas, brandnetels, citroen …), kwalitatieve en kwantitatieve chemische/(micro)biologische analyses op grondstoffen, tussen- en eindproducten, houdbaarheid en uiteraard hygiënische controles.
Voor de productie worden eigen proefopstellingen gebouwd en materialen ontwikkeld, zoals kaasvormen, kaaspersen, verpakkingsmiddelen, rijpingskamer …
Waar mogelijk worden fysica- (o.a. druk, sedimentatie …) en wiskundebegrippen gekoppeld. Het project krijgt ook een invalshoek vanuit de onderwijsvakken voeding en Frans.
Project cosmetica (vanuit chemie/biologie/fysica/techniek/wiskunde/voeding-verzorging)
Vanuit onderzoek (o.a. met applets) rond huidtypes wordt de geschikte zonnebrandolie afgeleid.
Een uitgewerkte online enquête rond het onderwerp (meer dan 500 resultaten) dient o.a. als basis voor een wiskundige benadering.
De zonnebrandolie wordt vanuit natuurlijke producten bereid. Zo worden aroma’s geïsoleerd uit planten, biologische/chemische beschermingsvormen uitgetest en testen gedaan op stabiliteit van de emulsie, houdbaarheid in verpakkingsmaterialen, UV-bescherming …
Alle analyse-opstellingen en testen voor de optimale zonnebrandolie worden zelf ontworpen en gevalideerd.
Project aquaponics (vanuit chemie/fysica/biologie/techniek/elektriciteit)
www.aquaponic.be
Na testen in een microsysteem werd een aquaponics van 200 liter opgezet met visgroei (verschillende soorten worden uitgeprobeerd), geschikte microbiële groei en kweek van groenten (o.a. sla). Doel is een automatisch systeem, maar ook een efficiënte en esthetisch mooie opstelling te bouwen. De opstelling moet toelaten dat een reeks parameters (pH, temperatuur, debiet, concentraties chemische stoffen) opgevolgd kunnen worden.
De opstelling wordt gebouwd waarbij elke hindernis wordt beschreven, gedocumenteerd en waarbij een mogelijke oplossing wordt voorgesteld.
Tevens gebeurt een wetenschappelijk onderzoek op de aparte onderdelen van aquaponics: de meest geschikte vissen, de visvoeding, de omstandigheden van plantengroei, de veranderende samenstelling van het water, de meest geschikte plantenbodem, ….
Verspreid over 6 workshops stellen de studenten samen met de begeleidende docenten de projecten voor. Speciale aandacht wordt besteed aan:
- het gevolgd traject
- de interdisciplinaire benadering
- de resultaten
- de technologische, wiskundige, wetenschappelijke componenten
- demonstraties van onderzoekjes, (deel)realisaties
- tips bij organiseren, timing, evalueren
- brainstormen over de realisaties/onderzoeken
- het vervolgtraject
De projecten worden uitgetest tijdens wetenschapsklassen en ingroeistages. De deelnemers ontvangen na de testfase de cursus om zelf aan de slag te gaan.
In een afzonderlijke workshop wordt het traject vanuit het standpunt van de begeleidende docenten toegelicht.
De navorming is vooral gericht op leerkrachten STEM. Vrijdag 16 maart organiseren we ongeveer dezelfde navorming, maar dan vooral vanuit het standpunt chemie.
